Gebed Krieger

Het verschenen van Onze Lieve Vrouw in Caravaggio

26 mei 1432, Caravaggio, Bergamo, Italië

Het Verschijnen en Zijn Boodschap

God, rijk aan barmhartigheid en almachtig, die door Zijn voorziening alles soepel regelt, was op een dag genegen om uit die vroomheid die nooit iemand van de gelovigen ontbloot laat aan Zijn hemelse hulp te kijken naar, te helpen en zelfs te eren het volk van Caravaggio met Het Verschijnen van de Maagd Moeder God.

In het jaar na de geboorte van de Heer, op 26 mei om vijf uur 's avonds, gebeurde het dat een vrouw genaamd Giannetta uit het dorp Caravaggio, 32 jaar oud, dochter van Pietro Vacchie en echtgenote van Francesco Varoli, bekend bij allen voor haar deugdelijke manieren, haar christelijke vroomheid en haar oprecht eerlijk leven, buiten het dorp was langs de weg naar Misano. Ze was helemaal in gedachten verzonken over hoe ze thuis kon brengen de bundels gras die zij gekomen was om te maaien voor haar dieren.

Toen zag ze er plotseling boven komen en net naast zich stoppen, een mooie en bewonderenswaardige Dame van majestueuze gestalte, met een graciëus gezicht, van eervolle verschijning en onbeschrijfelijke schoonheid die nooit was voorgesteld, gekleed in een blauwe jurk en haar hoofd bedekt met een wit sluier.

Geboeid door zo'n eervolle verschijning van de edele Dame, uitgeroepen verbaasd Giannetta: "Maagd Maria!"

En de Dame zei onmiddellijk tegen haar: "Vrees niet, dochter, want het is inderdaad Ik. Sta stil en kniel om te bidden."

Giannetta antwoordde: "Mijn Dame, ik heb nu geen tijd. Mijn paarden wachten op dit gras."

Daarop sprak de meest gezegende Maagd opnieuw tegen haar: "Nu doe wat Ik van je wil...."

En zo zeggend legde Zij Haar hand op Giannetta's schouder en bracht haar op haar knieën. Ze hervatte: "Luister goed en houd het in gedachten, want Ik wil dat je overal waar je kunt met je mond of laat iemand anders zeggen dit...."

En met tranen in Haar ogen, die volgens Giannetta's getuigenis leken op glinsterend goud, voegde Zij toe:

"De Allerhoogste Almachtige Mijn Zoon had van plan om deze aarde te vernietigen vanwege de onrechtvaardigheid der mensen, omdat zij dagelijks meer en meer het kwaad doen en van zonde naar zonde vallen. Maar Ik heb zeven jaar lang voor mijn zoon gebeden om genade voor hun zonden. Daarom wil ik dat je iedereen vertelt dat zij op brood en water moeten vasten elke vrijdag ter ere van Mijn Zoon, en na de vespers, uit devotie aan mij ze zouden moeten vieren elk weekend."

"Die half dag zullen zij aan mij wijden in dankbaarheid voor de vele en grote gunsten die door Mijn Zoon zijn verkregen door mijn tussenkomst."

De Maagd Dame sprak al deze woorden met open handen alsof ze bekommerd was. Giannetta zei: "Mensen zullen me niet geloven."

De meest genadige Maagd antwoordde: "Sta op, wees niet bang. Je vertelt wat Ik je heb bevolen. Ik zal jouw woorden bevestigen met zo grote tekenen dat niemand twijfelt aan het feit dat jij de waarheid hebt gesproken."

Dit gezegd en het kruisteken gemaakt over Giannetta, verdween Zij uit haar zicht.

Direct terugkerend naar Caravaggio, rapporteerde Giannetta alles wat zij had gezien en gehoord. Daarom begonnen velen - haar gelovend - die plaats te bezoeken, en vonden daar een bron die nog nooit door iemand was gezien.

Naar die bron kwamen dan zieke mensen toe, en daarna in toenemende aantallen, vertrouwend op de kracht van God. En het nieuws verspreidde zich dat de zieken genezen terugkeerden van de kwalen waaraan zij leden, door de tussenkomst en verdiensten van de meest glorieuze Maagd Moeder Gods en onze Heer Jezus Christus.

Aan Hem, de Vader en de Heilige Geest zij lof en eer altijd voor het heil der gelovigen. Amen.

De Tranen in Haar Ogen, Haar Handen Open alsof Ze Gekweld Is

Het huilen van de Madonna in Caravaggio, evenals het bericht waarop men juist lang moet mediteren, is bijna nooit benadrukt. Toch had Giannetta die tranen en dat gekwel van de Moeder van Christus opgevangen: de Maagd spreekt met tranen in haar ogen. Het is waar dat ze er als glinsterend goud uitzien voor haar, maar het komt doordat ze niet kunnen anders dan indruk maken op haar. Met open handen en alsof gekweld, vertrouwt de Maagd haar droefheid aan Giannetta toe en tegelijkertijd haar tussenkomende mededogen. Het droevigheid van de Maagd is het droevigheid van Haar Zoon, opgewekt zelfs tot de dreiging met straf voor de zonden der mensen zoals in het Evangelie: "...als jullie niet berouw tonen, dan zal jullie allen op dezelfde manier omkomen" (Lk 13:3, 5).

En er was reden als we denken aan die jaren van bekoorlijke geschiedenis voor de Kerk en de geweldigheid van die tijd uitgeoefend in Caravaggio's eigen land.

Wat betreft de politieke situatie in het gebied van Gera d'Adda, moet men zich herinneren dat de vijandigheden tussen de Venetiaanse republiek en het Hertogdom Milaan weer waren aangewakkerd sinds begin 1431. Caravaggio zou als een cruciale knooppunt dienen voor niet weinig jaren gedurende de 15e eeuw. Tussen 1432 en 1441, tussen 1448 en 1453 ging Caravaggio heen en weer onder het bewind van Milaan en Venetië, en werd het toneel van slagen, wapensstillstanden, onderhandelingen over "hoofdstukken" aan beide zijden die haar inwoners in staat stelden te overleven. De vrede, de paci, waren prekair. Gera d'Adda zou bij Milaan blijven in relatieve rust tot 1499. Dan voor nog eens tien jaar of zo zou het weer onder Venetië komen.

Het Heiligdom met Bron

Een Bron Nooit Voorheen Gezien

"Onze Lieve Vrouw van de Fontein" wordt vandaag het Caravaggio-heiligdom genoemd. Echter, voor vele eeuwen werd die plaats en de Kerk van de Verschijning aangeduid als "Santa Maria alla fontana." En deze manier van schrijven had een precies reden.

Het Mazzolengo-weideveld was deel van een uitgestrekt platteland rond Caravaggio en bevond zich zeker niet op een "onbebouwd droog en wild gebied...wetend dat er hier geen fontein noch andere bron van water was," zoals de historicus Paolo Morigi in 1599 schrijft in zijn Historia. De ontkenning komt uit het verslag van de vertegenwoordigers van Caravaggio overgezet in de "lettere patenti" van Antonio Aleardi, vicaris-generaal van bisschop Venturino: Onze Lieve Vrouw verschijnt op een plaats genaamd Mazzolengo waar er altijd al en nog steeds een fontein is; ze verschijnt juist "bij" (prope fontem) hem zodat de plek goed te identificeren valt, op enkele tientallen stappen afstand.

De inwoners van Caravaggio wisten dat aan de weg naar Misano in het platteland "al Mazzolengo" een grote, duidelijk herkenbare bron is en dat die landen, net als veel anderen in de omgeving, rijk zijn aan bronnen.

Giannetta maaide haar gras op die landen maar waar Onze Lieve Vrouw haar op die dag verschijnt, is er geen bron te zien noch kan een worden gezien. Daarom vinden de mensen die daarheen stromen "een bron die ze nog nooit eerder hebben gezien." En alleen omdat zij die in dat water baden van hun kwalen genezen wordt die bron "de heilige fontein." En alleen omdat de legendarische ongelovige die droog hout erin gooit in de hoop dat op een of andere manier bewijs of ontkenning van het beweerde Verschijnen zal komen (zoals apostel Thomas: "...tenzij ik zie...tenzij ik met mijn handen raak...zal ik niet geloven"), ziet hij hem veranderen in een bloeiende plant, wordt die bron voor hem "de fontein der wonderen."

Maar hoe zal men aan degenen die erheen lopen aanduiden waar Onze Lieve Vrouw is verschenen? Men zal zeggen: "bij de fontein." Wij echter moeten duidelijk maken dat ook het vijftiende-eeuwse volkstaal, evenals in officiële Latijnse documenten gerapporteerd, Santa Maria alla fontana moet worden gelezen zoals het oorspronkelijke Latijn eist dat het vertaald wordt; namelijk om ons te laten weten dat de kerk van Santa Maria zich bevindt door op de weg naar Misano naar het Mazzolengo-weideveld bij (ad) een bron. Deze lezing verduidelijkt zonder enige dwang, ja op de zekere basis van de configuratie der plaatsen, elke claim of vermeende tegenstrijdigheid in de vertellingen over ... twee bronnen tijdens het gebeurtenis van 26 mei om...

Interieur van het Heiligdom

Het Teken van Water en het Evangelie

Op zijn eigen manier maakt de fontein der wonderen, hier en nu, het Evangelie aanwezig. Dit werd al vanaf het begin goed begrepen door de oude getuigen die "optekenden" de genezingen met evangelische fraseologie: "Adi boven (10 augustus 1432). Stefano, zoon van Gabriello di Zenalij di Trevì (Treviglio), vier jaar oud, had nooit het vermogen om te lopen, zoals zijn moeder getuigde, maar direct na hij in de Fontein was gewassen liep hij met zijn voeten alleen zonder enige andere steun.

Het teken van water begeleidt de geschiedenis van het volk der Oude en Nieuwe Verbond en kenmerkt veel Heiligdommen waar de Moeder van Jezus is verschenen. Niet voor niets was Haar aanwezigheid "beslissend" toen Christus zijn eerste teken verrichtte door water in wijn te veranderen. Door water werkte Hij ook genezingen aan lichaam en geest. De zonde der wereld wordt weggewaschen door het water en bloed dat uit Zijn doorgespietste Hart stroomde, en door de gift van de Geest worden zij die herboren zijn in het water van de doodslag tot nieuw leven geboren.

Wanneer de zieke naar het voorplein van de Schrijn worden gebracht en erdoorheen moeten gaan bij de Heilige Fontein, biddend om hun genezing; wanneer menigduizenden op pelgrimsreis dit plaats bezoeken om te putten uit de bronnen der genade zo snel mogelijk materieel; wanneer devotie het volk van de gelovigen drijft "iets" van Jezus te vragen, tussenkomstend met het voorbiddingsgebed van de Zalige Moeder (. ... "Ze hebben geen wijn meer!"!) met het vertrouwen dat Hij het zal doen, kan men dan zeggen dat we neerbuigen tot sentimentele en onrationele vormen van geloof en slechts schuil zoeken in een troostend type gebed?

Hier gaat Jezus nog steeds door het midden van de mensheid heen, werkend "door de kracht van de Geest" aan de bron van levend water, altijd leven alsof Hij mysterieus aanwezig is onder het eucharistisch teken.

En wanneer genaden van bekeering der harten en genezing van lichamelijke kwalen plaatsvinden bij de menigte die Hem ontmoet, gebeurt dit nog steeds door de tekens en bemiddelingen van Christus' incarnatie, wederom en in voortzetting van het "jaar der genade des Heeren" dat de mogelijkheid biedt om aan te gaan en te bereiken, in de Heer Jezus, het unieke geschenk van Gods genade.

Het teken van water bevestigt echter niet alleen de geloofwaardigheid van Giannetta's getuigenis, maar is ook een uitdrukking van de genezende kracht van Gods genade, die werkt door Maria's tussenkomst na haar verschijning.

"Mensen zullen me niet geloven," zei Giannetta.

Maar de meest barmhartige Maagd antwoordde, "Sta op, wees niet bang. Je vertelt wat Ik je heb bevolen; Ik zal jouw woorden bevestigen met zo grote tekens dat niemand twijfelt aan het feit dat jij de waarheid hebt gesproken." ... En nadat Ze het teken van het kruis over Giannetta had gemaakt, verdween Ze voor haar ogen.

Zo meldt ook de tekst van de oude beschrijving. De "zo grote tekens" die de boodschap bevestigden: zijn dus de bron nooit eerder door iemand gezien; de zieke bevrijd van de kwalen waar ze aan leden.

Processie met Taferel van het Verschijnen

Evangelische Roep tot Bekeering

Hoewel zij altijd op verschillende manieren zijn geïllustreerd, de geschiedenis en tradities, devoties en kunst die de Schrijn van Caravaggio over de eeuwen heen beroemd hebben gemaakt, zo verrassend het ook lijkt, is het bericht van het Verschijnen bijna volledig genegeerd en bovendien zonder commentaar gebleven.

Het is waar dat ons dit in een vorm en literair genre is overgebracht die niet meer tot onze cultuur behoren, zelfs niet tot de theologische cultuur. Maar het vreemde feit is dat ook in eerdere eeuwen de aandacht en devotie die door het gebeurtenis van 26 mei 1432 werd gewekt, lijkt zich meer te hebben gericht op "de bron der wonderen" dan op Onze Lieve Vrouws woorden aan Giannetta.

Welke woorden? Laat ons ze opnieuw horen in een vertaling zo getrouw mogelijk aan de tekst van het oude "geautoriseerde" verslag dat ons is overleverd uit de handelingen van Bisschop Speciano's pastorale bezoek:

"Luister goed en onthoud. Ik wil je laten vertellen waar jij maar kunt, of doen laten vertellen dit: de Allerhoogste Almachtige Mijn Zoon had van plan deze aarde te vernietigen vanwege de zondigheid der mensen. Ze doen steeds meer wat kwaad is en vallen van zonde in zonde. Maar gedurende zeven jaar heb ik voor mijn zoon gebeden om genade voor hun zonden. Daarom wil Ik je laten zeggen aan iedereen dat zij op brood en water moeten vasten elke vrijdag ter ere Mijner Zoon...."

Daarbij de woorden en uitdrukkingen die worden gebruikt, is het bericht in zijn essentie hetzelfde - uiteindelijk kon het niets anders zijn - dat resonant van het Oude Testament tot het Nieuwe Testament, van een profetisch getuige naar een ander geconcentreerd in Jezus' oproep: "Keer om en gelooft aan de Goede Tijd... De tijd van redding is gekomen... Het Koninkrijk Gods is vervuld."

Buiten de culturele en literaire laag, leidt een objectieve analyse van Caravaggio's Apparitie in hun substantie en soberheid ons tot één bericht: "Keer om en gelooft aan de Goede Tijd," alsof de Moeder van de Verlosser hier wilde verschijnen om in die tijd en voor altijd haar laatste woorden, zoals gerapporteerd door evangelist Johannes, te herhalen: "Doe wat Hij je zegt."

En hoewel begeleid door voorspellingen en de dreiging van straf - zelfs de Zoon Gods zelf was niet stil toen Hij onder mensen kwam over het profetische uitdaging van "hartshardheid" en het nabije oordeel voor hen die zich niet bekeren - is het nog steeds een oproep tot bekering, verlicht met het belofte van een genade al verleend aan de zondaar die berouw toont.

De oproep tot vasten en devotionele praktijken mag ook niet als verouderd worden beschouwd. Het christelijk leven, evenals continue bekering, is ook een mortificerende boete; en het geloof, onderworpen aan zijn essentiële zuiverheid, schuwt er niet voor terug om zich uit te drukken in religieuze praktijken die gekleed zijn in variabele vormen in de diversiteit van culturen en tijden.

Somigen vrezen dat het belang toegekend aan de berichten van Onze Lieve Vrouwe's verschijning en aan de Maagd Maria zelf als bode, of aan haar gelukkige ziensers, risico loopt om het centrale rol van Jezus Christus en de Kerk te verwarren en te verdonkeren, waardoor het belang wordt verminderd om het Evangelie in zijn radicaal integriteit te geloven door geesten eerder richting waarheden en openbaringen die niet noodzakelijk zijn voor redding. Maar dit is precies de discriminator tussen echte en vermeende verschijningen: authentieke verschijningen herleven het Evangelie; Maria en de heiligen leiden naar God en Zijn gezant Jezus Christus, de enige verlosser van de mensheid.

Niet alleen in de tijd van Jezus, maar ook in de tijd van de Kerk - voor ons is dit onze tijd - blijft de moeder van Christus belast met de missie om mensen voor te bereiden op het komst van de Heer. Maria, een typische figuur van de christelijke gemeenschap zelf "profeet van nieuwe tijden," is moeder met de Kerk en in de Kerk ook van de tweede komst van Jezus in glorie. Met de Kerk en in de Kerk "pelgrim op aarde" staat Maria binnen het volk Gods om alle mensheid te leiden tot ontmoeting met Christus.

Paus Johannes Paulus II bezocht het heiligdom in juni 1992

De Sabbat van Dankbaarheid

"Ik wil dat jullie zeggen," gaat de oude vertelling verder, "...dat ze na vespers elke sabbat in devotie aan Mij moeten vieren. Dat halfdag zouden zij aan Mij wijden voor de vele en grote gunsten die ze van mijn Zoon hebben ontvangen door mijn tussenkomst."

Ook als de Maagd verschijnt om te vragen om gebeden, wat gebeurt er dan anders dan in de eerste generatie van discipelen? "Ze waren allemaal ijverig en eensgezind in het bidden, samen met enkele vrouwen en met Maria, de moeder van Jezus, en met Zijn broers." Een plaats om te bidden en de sabbat te vieren gewijd uit dankbaarheid aan Degene die had ingegrepen "voor zeven jaar" werd niet effectief door de Comparsa gevraagd bij Giannetta. Maar het leek op de gemeenschap van Caravaggio dat het bouwen van een huis van gebed en een plaats van gastvrijheid voor zieke mensen en pelgrims het meest concrete getuigenis was van dankbaarheid voor ontvangen genade. Haar vertegenwoordigers vroegen daarom aan de bisschop om toestemming om een kerk en ziekenhuis te bouwen: het gebeuren van de Verschijning bloeide in gebed en ijverige liefdadigheid.

Dus voor hen die het bericht van de Verschijning volledig aanvaarden met al zijn gevolgen, is de roep tot bekeerling een uitnodiging tot geloof in de God die redt en tot een geloof dat leven verandert. Geen intimistische vlucht naar een angstige en pessimistische spiritualiteit; niet alleen terugkeren naar religieuze praktijken maar een passie voor het opbouwen van de Kerk in de wereld, met centraal gestelde aandacht voor lijden, ziekte en armoede in Gods huis en menselijke gemeenschap.

Het vrucht van terugkeren naar God en leven uit liefde voor de naaste is vreugde, feest. De "ontvangen genade" door Maria's tussenkomst vereist rechtvaardig dankbaarheid; die echter geen puur plicht maar een vreugde is. In het Heiligdom kan men niet anders dan zingen van het Magnificat "om de barmhartigheid die van generatie tot generatie wordt uitgestrekt over hen die heilige vrees voor God hebben"; men kan niet anders dan "vieren" het vinden van hen die "verloren waren" en teruggekeerd zijn naar het huis van de Vader.

Als Maria, de moeder, samen met Jezus en de discipelen deelneemt aan het huwelijk zal er geen gebrek zijn aan "goede wijn die tot nu toe bewaard is."

Kaart van het Heiligdom uit 1948

Enkele Mirakels

Net als elk heiligdom heeft Caravaggio ook zijn eigen geschiedenis van genade. De "historische" mirakelen worden verwezen naar pelgrims in de ondergrondse van de Heilige Fontein, dertig meter lang met vijf cellen. In de laatste cel bevindt zich een groot marmeren bassin uit Siena, waar pelgrims gezegend water kunnen putten. Een interessant episode is "de uitdaging van Graziano". Een zekere Graziano, ongelovig, wilde het plaatsje uittesten waar Maria haar voeten had gezet.

Hij nam een droge tak en plantte deze en zag hem meteen bedekt met bloemen en bladeren.

Een ander episode is die van Domenico Mozzacagna. In 1520, beschuldigd van roof, moest hij onthoofd worden; maar de bijl van de beul viel meerdere keren op zijn nek zonder hem ook maar een schram te doen. Het was 26 mei en het volk juichte hem wonderbaarlijk toe.

Op de avond van 9 augustus 1650 ontmoette een onbekende pelgrim hier zijn aartsvijand die achter hem aanliep om hem te doden. De ongelukkige zocht toevlucht in het tempel dat op dat moment gesloten was. Hij smachtte naar de bescherming van Maria, waarna de slotbalk van de deur brak en de aangevallen man zich veilig kon plaatsen aan de voet van het beeld van de Maagd nadat de deur meteen achter hem dichtgegaan was.

Gebed tot Onze Lieve Vrouw van Caravaggio

O Allerheiligste Maagd van Caravaggio,
onuitputtelijke bron van genade,
uit een oud en geëerd devotie,
op deze dag waarop wij Uw verschijning vieren,
bidden wij dat de hoop
van ieder die zich tot U wendt
niet teleurgesteld zal zijn,
en niemand in ijdele smacht zullen blijven.
Onze Lieve Vrouwe van Caravaggio, bid voor ons
O Allerheiligste Maagd van Caravaggio,
dat in Uw tempel
en door Uw voogdij de blinden
terug kunnen vinden naar het licht des geloofs,
de twijfelachtigen en luie op het christelijke pad
leren snel te wandelen op weg der goddelijke geboden,
dat doove oren openen voor de goddelijke leer,
dat zij die dood zijn door zonde
terugkeren naar echt leven
waar er licht van geest en vrede des harten is.
Onze Lieve Vrouwe van Caravaggio, bid voor ons
Iedereen die zich tot U wendt om Uw help te smachten,
O Maria, onze hemelse voogdin,
mogen wij sterker worden in het geloof,
vastberadener in de liefde en zo vurig van liefde dat,
niet volgend op de verleidingen des kwaads,
we nooit afwijken van den rechten weg,
O barmhartige, O vrome, O zotte Maagd Maria.
Onze Lieve Vrouwe van Caravaggio, bid voor ons.
Amen.